Ocak 2023’ten bu yana yürürlükte olan Konaklama Vergisi, Türkiye’de geceleme hizmeti sunan tüm tesisler için yeni bir vergisel düzeni beraberinde getirdi. Konaklama Vergisi Nedir, Nasıl Hesaplanır? başlıklı yazımızda, özellikle otel, pansiyon, apart otel, kamp alanı ve tatil köyü gibi pek çok konaklama türünü kapsayan bu verginin kapsamı, uygulama şekli ve otelcilik sektörüne etkilerine detaylı bir bakış sunuyoruz.
Konaklama Vergisi Nedir?
Konaklama Vergisi, otel, pansiyon, tatil köyü, apart otel, kamping, dağ ve yayla evi gibi tesislerde verilen geceleme hizmetiyle birlikte sunulan yeme-içme, eğlence, havuz, spor, termal alan kullanımı gibi hizmetler üzerinden alınan bir vergidir.
Turizm Konaklama Vergisi olarak da bilinen uygulama, 2019 yılında kabul edilen 7194 sayılı Kanun ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’na eklenmiş; detaylı uygulama esasları ise 14 Aralık 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan tebliğ ile belirlenmiştir. 1 Ocak 2023’ten beri yürürlüktedir.
Konaklama Vergisi, konaklama hizmeti sunan tüm tesislerde uygulanır. Tesisin türü, niteliği veya turizm belgesi olup olmaması önemli değildir. Misafirlerin uyruk, milliyet veya yerleşim yeri gibi kriterlere de bakılmaz.
Konaklama Vergisi ne kadar?
Konaklama vergisi, sabit bir tutar değil; konaklama tesislerinin misafire sunduğu KDV hariç hizmet bedeli üzerinden %2 oranında hesaplanır. Hizmet tutarı arttıkça, ödenecek konaklama vergisi de bu oranda artar.
Konaklama Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Konaklama Vergisi’nin oranı %2’dir ve bu vergi, KDV hariç toplam konaklama bedeli üzerinden hesaplanır. Konaklama Vergisi, konaklama tesisleri tarafından düzenlenen fatura veya benzeri belgelerde ayrıca belirtilmek zorundadır ve bu vergi tutarında herhangi bir indirim yapılamaz.
Ancak konaklama hizmeti henüz sunulmadan, örneğin rezervasyon aşamasında fatura ya da benzeri belge düzenlenirse, bu belgelerde Konaklama Vergisi tutarı ya da ibaresi yer almaz. Vergi, hizmetin fiilen sunulmasından sonra alınır.
Aşağıda, Konaklama Vergisi’nin doğru bir şekilde faturalandırılmasına dair örnek bir hesaplama yer almaktadır:
| Kalem | Tutar |
| Konaklama bedeli (KDV hariç) | 5.000 TL |
| Konaklama Vergisi (%2) | 100 TL |
| KDV matrahı | 5.000 TL |
| KDV tutarı (%8) | 400 TL |
| Genel toplam | 5.500 TL |
Bu örnekte, 5.000 TL’lik konaklama bedeline 100 TL Konaklama Vergisi eklenmiş, ayrıca 400 TL KDV hesaplanmıştır. Böylece müşteriye yansıtılacak toplam tutar 5.500 TL olmuştur.
Konaklama Vergisi Ne Amaçla Uygulanır?
Konaklama Vergisi, turizmden elde edilen kamu gelirlerini artırmak amacıyla uygulanır. Devlet, geceleme hizmeti sunan tesislerden alınan bu vergiyle hem sektörel düzeni sağlamayı hem de kamu hizmetlerinin finansmanına katkı sunmayı amaçlar.
Bu vergi sayesinde, otel, pansiyon, apart otel, tatil köyü gibi konaklama işletmelerinin gelirleri kayıt altına alınır ve sektörün ekonomik hareketliliği ilgili kurumlar tarafından daha net izlenebilir. Aynı zamanda, hizmetin alındığı anda doğan bu vergi; promosyon, hediye, kampanya gibi bedelsiz konaklamaları da kapsayarak vergisel eşitliği destekler.
Konaklama Vergisi hem turizmden sağlanan kamu gelirini çeşitlendirmek hem de sektörde adil ve sürdürülebilir bir vergi yapısı oluşturmak amacıyla yürürlüğe konmuş bir uygulamadır.
1- Konaklama Vergisi Neleri Kapsıyor?
Konaklama Vergisi; konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetleri (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri, havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) kapsıyor. Bir hizmetin Konaklama Vergisi’ne dahil olabilmesi için, geceleme hizmetiyle birlikte satılması ve konaklama tesisinin bünyesinde sunulması gerekir.
2- Konaklama Vergisi’nin Matrahı ve Oranı Nedir?
Konaklama Vergisi’nin matrahı; verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere, sağlanan hizmet ve değerlerin toplamıdır. Yani, sadece konaklama hizmeti için alınan ücret değil; geceleme ile birlikte satılan yeme-içme, eğlence, havuz gibi ek hizmetlerden elde edilen bedeller de matraha dahil edilir. Oran ise 1 Ocak 2023’ten beri %2’dir.
3- Konaklama Vergisi Belge Düzeni Nasıl Olmalı?
Konaklama Vergisi, konaklama tesisleri tarafından düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmek zorundadır. Bu tutar, fatura üzerinde ayrı bir satırda yazılmalı ve KDV hariç konaklama bedelinin yüzde 2’si olarak hesaplanır. Bu vergi tutarından herhangi bir ad altında indirim yapılması kanunen mümkün değil.
Ancak dikkat edilmesi gereken önemli bir ayrıntı var: Konaklama hizmeti henüz sunulmamışsa, yani hizmet öncesinde bir fatura düzenlenmişse, bu belgede Konaklama Vergisi yer alamaz. Konaklama Vergisi, yalnızca hizmetin misafire fiilen sunulduğu tarihte doğar ve o tarihler için düzenlenen belgede gösterilir.
Konaklama Vergisi belge düzeni 5 gecelik bir konaklama ve ek hizmetler için aşağıdaki gibi olabilir:
| Kalem | Tutar |
| 5 gece konaklama bedeli (KDV hariç) | 10.000 TL |
| SPA hizmeti (geceleme ile birlikte satıldı) | 2.000 TL |
| Akşam yemeği paketi (geceleme ile birlikte satıldı) | 1.500 TL |
| Toplam matrah (KDV hariç) | 13.500 TL |
| Konaklama Vergisi (%2) | 270 TL |
| KDV matrahı | 13.500 TL |
| KDV tutarı (%8) | 1.080 TL |
| Genel toplam | 14.850 TL |
Açıklama:
- Misafir tesiste 5 gece konaklamış ve bu süre boyunca SPA ve akşam yemeği hizmetleri almış.
- Bu hizmetler konaklama ile birlikte satıldığı ve tesis bünyesinde sunulduğu için Konaklama Vergisi kapsamına dahil olur.
- Konaklama Vergisi, yalnızca KDV hariç toplam hizmet bedeli (13.500 TL) üzerinden %2 oranında (270 TL) hesaplanır.
- KDV yine aynı matrah üzerinden %8 olarak hesaplanmış ve ayrıca gösterilmiştir.
6- Konaklama Vergisi Uygulaması Ne Zaman Başlayacak?
Konaklama Vergisi 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girdi. Kanun hakkında daha fazla bilgi edinmek için Konaklama Vergisi UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Konaklama Vergisi’nin doğru bir şekilde hesaplanması ve faturalandırılması, otel yazılımı (PMS) aracılığıyla kolayca yapılabilir. Otel yazılımları, bu vergiyi otomatik olarak rezervasyon süreçlerine entegre eder, böylece oteller vergi uyumunu sağlarken manuel hataları en aza indirir ve operasyonel verimliliklerini artırabilirler. Ayrıca oteliniz için en uygun yönetim programını seçmeye yardımcı olacak ipuçları için “Otel Programı Nasıl Seçilir?” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Konaklama Vergisi’nin Genel Özellikleri
- Konusu: Vergi, otel, pansiyon, tatil köyü, apart otel, kamping, dağ ve yayla evi gibi konaklama tesislerinde sunulan geceleme hizmeti ve bu hizmetle birlikte verilen yeme, içme, eğlence, spor, havuz, termal alan kullanımı gibi servisleri kapsar.
- Oranı: Konaklama Vergisi oranı %2’dir. Bu oran, KDV hariç konaklama bedeli üzerinden uygulanır.
- Vergiyi doğuran olay: Vergi, hizmetin fiilen sunulmasıyla doğar. Bedelin ne zaman alındığı önemli değildir; önceden ya da sonradan tahsil edilmesi ya da hiç tahsil edilmemesi verginin doğmasına engel olmaz.
- Belge düzeni: Vergi, fatura ve benzeri belgelerde ayrı bir satırda gösterilmelidir. Ancak hizmet henüz sunulmamışsa, Konaklama Vergisi alınmaz, düzenlenen fatura ve benzeri belgede de yer almaz.
- İstisnalar: Öğrenci yurtları, pansiyon ve kamplarında kalan öğrencilere verilen hizmetler ile diplomatik misyonlar ve belirli uluslararası kuruluşlara sunulan konaklamalar bu vergiden muaftır.
- Mükellef: Konaklama Vergisi’nin mükellefi, hizmeti sunan konaklama tesisi işletmecisidir.
- Matrah: KDV hariç olmak üzere, hizmet karşılığında alınan bedel ile sağlanan menfaat ve değerlerin toplamı matrahı oluşturur. Yani, sadece doğrudan alınan para değil; konaklama hizmeti karşılığında elde edilen mal, hizmet, indirim kuponu, prim, vade farkı, kur farkı, faiz gibi para ile ifade edilebilen her türlü kazanç da matraha dahil edilir.
- Beyan ve ödeme: Vergi, aylık olarak beyan edilir ve takip eden ayın 26. günü, gün bitimine kadar ödenir. İlgili ayda herhangi bir konaklama hizmeti sunulmamış olsa bile, mükellefler beyannamelerini vermekle yükümlüdür.
Konaklama Vergisi’nin Hukuki Temeli ve Yasal Düzenlemeleri
Konaklama Vergisi’nin hukuki temeli, 7194 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeyle oluşturuldu. Bu düzenleme, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34. maddesi kapsamında yer alıyor.
Verginin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise 14 Aralık 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği ile açıklandı. Bu yasal çerçeve doğrultusunda, Konaklama Vergisi 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş oldu.
Türkiye’deki Konaklama Vergisi Düzenlemeleri
Türkiye’de Konaklama Vergisi, kamu maliyesine katkı sağlamakla birlikte turizm faaliyetlerini daha sistemli ve şeffaf hale getirmeyi amaçlayan bir düzenleme.
Konaklama Vergisi’nin Türkiye’deki bir diğer önemi noktası ise yerli-yabancı ayrımı yapılmaksızın bir tesisten konaklama hizmeti satın alan tüm turistleri kapsıyor olması. Avrupa’daki Paris, Roma, Barselona gibi turizm hacmi yüksek şehirlerde de benzer konaklama vergileri uygulanır. Ancak Türkiye’deki uygulama, merkezi idare tarafından yürütülen tek tip oran ve beyan sistemi ile diğer ülkelerden ayrılır.
İdari açıdan, vergi beyanları dijital sistemler üzerinden yapılıp, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kontrol mekanizmalarıyla takip edilir. Bu da, otellerin hem mali hem dijital altyapısını güçlendirmesine neden olmakla birlikte, bazı küçük işletmelerin sürece uyum sağlaması için teknik destek ihtiyaçlarını da artırır.
Uluslararası Uygulamalar: Diğer Ülkelerde Konaklama Vergisi
Avrupa ve Amerika’daki pek çok turistik ülkede Konaklama Vergisi yaygın olarak uygulanmaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerinde Konaklama Vergisi miktarları (2023)
| Ülke | Vergi Matrahı | Vergi Miktarı veya Oranı | Uygulamaya Dair Özellikler |
| Almanya | Kişi başına, gecelik veya oda fiyatına göre | 0,25 € – 7,00 € veya %5 – %7,5 (oda fiyatı üzerinden) | Şehre göre değişmektedir. KDV uygulanır. Bazı şehirlerde vergiye kaplıca, ulaşım veya ilgi çekici yerlere erişim dâhildir. |
| Fransa | Kişi başına, gecelik | 0,20 € – 4,30 € (ilave %10 belediye vergisi dahil) | Belediyeye göre değişir. Gerçek gecelemeye ya da kapasiteye göre alınır. Turizmi teşvik amacıyla kullanılması öngörülür. |
| İspanya | Kişi başına, gecelik | 0,45 € – 2,25 € | Şehir ve bölgeye göre değişir. En fazla 7 gece uygulanır. |
| İtalya | Kişi başına, gecelik | 7,00 €’ya kadar | Şehre göre değişiklik gösterir. |
| Yunanistan | Oda başına, gecelik | 0,50 € – 4,00 € | Konaklama türüne göre belirlenir. |
| Lüksemburg | — | Konaklama Vergisi uygulanmamaktadır | — |
Tablodaki vergi tutarları çoğunlukla yetişkinler için geçerli. Birçok ülkede çocuklar ve gençler için indirimli ya da muafiyetli uygulamalar mevcut.
(Dünyadaki güncel Konaklama Vergisi uygulamaları hakkında bilgi almak için ilgili şehirlerin turizm uygulamaları incelenebilir.)
Konaklama Vergisi Kimlerden Alınır?
Konaklama Vergisine, türü, sınıfı ya da işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın geceleme hizmeti sunan tüm tesisler tabidir. Tesisin turizm işletmesi belgesi bulunması ya da konaklamanın süresi, bu kapsamı değiştirmiyor.
Konaklama Vergisi UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ uyarınca Konaklama Vergisine tabi olan tesisler şunlardır:
- Otel
- Tatil köyü
- Butik otel
- Özel konaklama tesisi
- Motel
- Pansiyon
- Apart otel
- Sağlıklı yaşam tesisleri
- Termal oteller
- Çiftlik evi
- Köy evi
- Yayla evi
- Dağ evi
- Kamp alanı
- Konaklama amaçlı mesire yerleri
- Turizm kompleksleri
- Tatil ve eğlence merkezleri
- Personel eğitim tesisleri
- Kamu veya özel sektöre ait misafirhaneler, konukevleri, dinlenme tesisleri ve kamplar (lojman değilse)
- Uygulama otelleri (ilgili mevzuata göre işletilen)
Konaklama Vergisi’ne Tabi Olmayan Tesisler ise:
- Sosyal Hizmetler Kanunu kapsamında faaliyet gösteren, korunmaya ve bakıma muhtaç kişilere hizmet veren sosyal hizmet kuruluşlarının sunduğu geceleme hizmetleri
- Mola noktası gibi yalnızca geçici duraklama sağlayan, geceleme hizmeti sunmayan tesisler
Oteller, Pansiyonlar ve Diğer Konaklama Tesislerinde Vergi Uygulaması
Oteller, pansiyonlar ve diğer konaklama tesislerinde vergi uygulaması, bu tesislerde sunulan hizmetler üzerinden %8 oranında Katma Değer Vergisi (KDV) ile birlikte, 1 Ocak 2023 itibariyle yürürlüğe giren düzenleme kapsamında %2 oranında otel Konaklama Vergisi alınmasıdır.
Konaklama Vergisi ve Turizm Sektörüne Etkisi
Konaklama Vergisi, otel ve benzeri işletmelerin maliyetlerini artıracağı ve bu durumun fiyat rekabetinde dezavantaj yaratabileceği endişeleriyle yürürlüğe girdi. Uygulamanın ilk zamanlarında özellikle fiyat rekabetinin yoğun olduğu bölgelerde, işletmelerin fiyat politikalarını yeniden gözden geçirmelerine neden oldu. Ancak uzun vadede Konaklama Vergisi’nin ülke ekonomisine katkı sağlaması ve bu verginin Türkiye gibi turizm hacmi yüksek birçok ülkede halihazırda uygulanıyor olması, sektördeki tartışma ve endişeleri büyük ölçüde azalttı.
Konaklama Vergisi ve Turizm Sektörüne Katkıları
1. Konaklama Vergisi, doğrudan turizm faaliyetlerinden elde edilen kamu gelirini artırır ve bu vergilerle ülkenin altyapı çalışmaları, çevre düzenlemeleri, tanıtım faaliyetleri gibi turizmi dolaylı yoldan destekleyen alanlar güçlendirilebilir.
2. Bu vergi düzenlemesi, konaklama tesislerinin gelirlerinin beyan edilmesini zorunlu hale getirdiği için kayıt dışı işletmeler ve işlemlerin önüne geçilebilir.
3. İşletmelerin daha şeffaf bir şekilde faaliyet göstermesi, sektörde kalite ve güvenin güçlenmesine yardımcı olur.
4. Kayıt altına alınan işletmelerin hizmetleri daha kolay kontrol edilir ve standartlara uyumu sağlanır. İstenmeyen durumlar ortadan kaldırılır.
5. Konaklama Vergisi, Avrupa’daki pek çok turizm destinasyonunda zaten uygulandığı için Türkiye uluslararası vergi ve denetim politikalarıyla uyumlu hale gelir, sürdürülebilir turizm hedeflerine katkı sağlar.
6. İşletmeler fiyat politikalarını gözden geçirip iyileştirirler.
Konaklama Vergisi Ödemeleri ve İşlem Süreçleri
Konaklama Vergisi’nde vergilendirme dönemi, takvim yılının birer aylık dönemleridir ve her ay için ayrı ayrı beyan edilir. Vergi, ilgili ayı takip eden ayın 26. günü akşamına kadar elektronik ortamda beyan edilir ve aynı süre içinde ödenir.
- KDV mükellefleri, bağlı bulundukları vergi dairesine
- KDV mükellefi olmayanlar ise tesisin bulunduğu yerdeki vergi dairesine beyanname verir.
Vergilendirme döneminde vergiye tabi herhangi bir işlem olmasa bile, Konaklama Vergisi mükelleflerinin her ay beyanname vermesi zorunludur. Eğer beyanname yanlış veya fazla vergiyle doldurulmuşsa süreç, 429 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümlerine göre yürütülür.
Konaklama Vergisi Uygulamalarındaki Değişiklikler ve Gelecek Trendleri
- Vergi beyanlarının hâlihazırda elektronik ortamda yapılması, gelecek yıllarda Konaklama Vergisi’nin tam entegre e-fatura, e-arşiv ve dijital POS sistemleriyle otomatik entegre şekilde işlenmesini gündeme getirebilir.
- Şu anda Türkiye’de %2 olarak sabit uygulanan oran, gelecekte konaklama tesisinin türüne, niteliğine ya da bölgesel konumuna göre farklılaştırılabilir.
- Turizm sezonunun dışında kalan dönem ve ziyaretçilerin az olduğu bölgelerde turizmi canlandırmak amacıyla Konaklama Vergisi’nden muafiyet ya da indirimli uygulamalar tartışmaya açılabilir.
- Konaklama Vergisi’nden elde edilen gelirlerin bir kısmının doğrudan sürdürülebilir turizm projelerine veya çevre koruma fonlarına aktarılması planlanabilir.
- Vergi tutarlarının otel fiyatlandırmalarında doğrudan belirtilmesi veya faturalarda ayrı bir kalem olarak şeffaf bir şekilde gösterilmesi, hem yerli ve yabancı misafirlerin güvenini artırabilir hem de bu uygulamanın bilinçli tüketim farkındalığını artırabilir.
Konaklama Vergisi Hangi Durumlarda İptal Edilebilir veya İndirimli Uygulanabilir?
Kanuna göre Konaklama Vergisi bazı istisnai durumlarda uygulanmaz:
- Öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere sunulan hizmetler Konaklama Vergisi’nden istisnadır.
- Karşılıklılık esası çerçevesinde, Türkiye’de bulunan yabancı devletlerin:
Diplomatik temsilcilikleri,
Konsoloslukları,
Diplomatik haklara sahip mensupları,
Uluslararası anlaşmalarla vergi muafiyeti tanınan kuruluşlar ve personelleri
Konaklama Vergisi’nden muaftır.
- Sosyal Hizmetler Kanunu kapsamındaki kuruluşlar tarafından korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç kişilere verilen geceleme hizmetleri Konaklama Vergisine tabi değildir.
Konaklama Vergisi Nedir, Nasıl Hesaplanır? başlıklı yazımız Nisan 2025 tarihinde Konaklama Vergisi Rehberi’nden yararlanılarak hazırlandı. Konuyla ilgili daha fazla bilgi almak için GİB ve Resmi Gazete’yi ziyaret edebilirsiniz.
